وب سایت نشریه جستار انعکاس آثار علمی فرهنگی دانش پژوهان،اعضای حلقه های علمی تبلیغی، دانش آموختگان اداره کل آموزش و فضلای حوزه
اشاره:
حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی معتقد است، دیدگاه شهید صدر۱ مبنی بر اینکه در مواجهۀ مکلف با احکام شریعت، اصل اولی عقلی به هنگام شک در آنها، احتیاط است، دیدگاهی درست و دقیق و البته وجدانی و بدیهی است. او تأکید دارد که اگر گزاره‌های متعدد این‌نظریه به‌خوبی تصور گردد، تصدیق را در پی خواهد داشت.
کلیدواژگان: حقُ‌الطاعه، احتیاط عقلی، قبح عقاب بلابیان، برائت عقلی، حکم شرعی، سید محمدباقر صدر.
درآمد:
بی‌شک، یکی از ابتکارات مشهور اصولی بزرگ، شهید سید محمدباقر صدر۱ نظریه حقُ‌الطاعه است. همان‌طورکه می‌دانیم بهترین وضعیت برای یک فقیه، حصول قطع به حکم شرعی است و در مرحلۀ بعد، دستیابی به ظنون معتبر است، اما در هنگام شک، مشهور فقها اصل اولی عقلی را بر برائت گذارده‌اند و درمقابل، شهید صدر۱ دیدگاه مشهور را نمی‌پذیرد و به احتیاط عقلی معتقد می‌شود.
درست است که اتفاق نظر تمام اصولیان بر برائت شرعی از تأثیر مستقیم این نظریه در فقه می‌کاهد؛ اما شهید صدر۱ و طرفداران این دیدگاه معتقدند که این نظریه، عالِم اصولی را در تحلیل و تفسیر بهتر برخی مسایل علم اصول، مانند علم اجمالی کمک می‌کند.
استاد اسلامی کتابی در دفاع از این دیدگاه به نام «نظریه حقُ‌الطاعه» نگاشته است که مورد توجه پژوهشگر محترم جناب آقای بلال شاکری(از اعضای حلقه علمی افق) قرار گرفت. وی مقاله‌ای در نقد آن نوشتو این بهانه‌ای برای دعوت از مؤلف کتاب و برگزاری این نشست شد.
دریافت متن کامل نشست
