خانه / پایان نامه / جایگاه تفسیر به رأی در تفاسیر اجتهادی معاصر

جایگاه تفسیر به رأی در تفاسیر اجتهادی معاصر

نویسنده: علی توکلی زاده

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین علی رحمانی

استاد مشاور: سید مهدی علمی حسینی

استاد داور و نماینده مرکز تخصصی: حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن نقی زاده

استاد داور و نماینده مدارج علمی حوزه خراسان: حجت الاسلام و المسلمین ربانی بیرجندی

 

چکیده:

بعد از نزول قرآن بر پیامبر گرامی اسلام… کم­کم اشتیاق و علاقه مسلمانان به این کتاب الهی رو به فزونی رفته و به سعی و تلاش برای آشنایی هرچه بیشتر با مفاهیم و تفسیر آیات قرآنی پرداختند.

از همان ابتدا در کنار تفسیرها و روش­هایی که در تفسیر آیات الهی به کار بسته می شد، شیوه ه­ای از تفسیر، توسّط شارع و بر لسان رسول الله… به عنوان شیوه­ای مذموم و مردود معرّفی گشته و افرادی را که از این شیوه در تفسیر آیات الهی استفاده نمایند، تهدید به عذاب الهی نمود، که از آن به عنوان «تفسیر به رأی» یاد می­شود.

با گذشت چند قرن از صدر اسلام، کم کم روش تفسیر اجتهادی قرآن که در این روش مفسِّر بیشتر از قوّه عقل و اجتهاد خود استفاده می نماید، رونق گرفته و با استقبال مفسِّران و علماء روبرو گشت و خود این روش نیز دارای گونه­های متفاوتی شد، به مانند تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر علمی، عرفانی، ادبی، فقهی، کلامی، فلسفی؛ و قطعا نمی­توان در مورد نسبت وجود و عدم تفسیر به رای در روش تفسیر اجتهادی ـ و یا هر یک از گونه های آن ـ حکم کلی نمود، نه می توان گفت فلان گونه از این تفسیر به طور کلی تفسیر به رای است و نه می توان ادّعا نمود در این روش هیچگونه تفسیر به رایی وجود ندارد.

بنابراین برای بررسی جایگاه تفسیر به رای در روش اجتهادی و گونه های متفاوت این روش، نیاز به تعریف دقیق این روش تفسیری و بررسی مبانی و ضوابط آن و گونه های روش تفسیر اجتهادی وجود دارد تا بتوان زمینه­ های به وجود آمدن تفسیر به رای در این روش را به دست آورده و با توجّه به آن زمینه­ ها به بیان چند نمونه از تفسیر به رای در تفاسیر اجتهادی معاصر بپردازیم.

کلیدواژه : تفسیر، تفسیر به رای، تفسیر اجتهادی، تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر علمی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *