وب سایت نشریه جستار انعکاس آثار علمی فرهنگی دانش پژوهان،اعضای حلقه های علمی تبلیغی، دانش آموختگان اداره کل آموزش و فضلای حوزه
استاد: حجت‌الاسلام مهدی همازاده
مدیر دفتر فقه هنر (مدرسۀ اسلامی هنر قم)
چکیده:
موضوع اصلی نشست درباره مسایل و مناسبت کلی فقه و هنر است. استاد توجه به مناسبات حکم را مفید می‌داند و مثال از روایاتی می‌آورد که مطلق ساخت مجسمه را خروج از دین می‌شمرد! لذا به مناسبات حکم موضوع باید توجهی نو کرد. او می‌گوید اگر اینها را مدنظر داشته باشیم و احکامی را استخراج کنیم این می‌شود بخشی از فقه سینما. پس ما در باب موضوع‌شناسی خیلی نیاز به کار داریم.
او در فصلی دیگر می‌گوید ما نیاز به تکمیل فقاهت در هنر داریم نه فقه هنر. لذا به بحث روش‌شناسی استنباط در فقه هنر می‌پردازد و به سه رویکرد اشاره می‌کند:
رویکرد نظریه الجمال؛
رویکرد تعمیم عناوین پایه؛
و بحث تفسیر دوسویه.
او سپس می‌پرسد آیا اساساً ما راجع موضوعات هنر باید اسم‌گرا باشیم یا کارکردگرا؟ اینجا دوتا دیدگاه متفاوت داریم. اگر اسم‌گرا باشیم هرجا که مثلاً اسم مجسمه صدق کرد حکمش هم می‌آید و اگر این مجسمه است حکم مجسمه هم این است که رویکرد مشهور این است ولی اگر کارکردگرا باشید چی؟ یک زمانی کارکرد مجسمه چی بوده، بت‌پرستی و ترویج الهه‌ها بوده نهایتاً تزئین بوده در همان فضا و بستر تاریخی دارد.
اما یک دوره دیگر می‌آید که مجسمه کارکرد فرهنگی پیدا می‌کند. الآن خیلی از شهر‌ها هستند که فرهنگ و آداب رسومشان با مجسمه‌ها معرفی می‌شود و این کارکرد جدیدی برای مجسمه است. اگر کارکردگرا باشیم موضوع عوض شده است.
