استاد: حجت الاسلام و المسلمین دکتر رضا برنجکار
رییس انجمن کلام حوزه
چکیده:
در این گفتار دکتر برنجکار ابتدا اشارهای کوتاه به مباحث فطرت در فلسفه غرب و فلسفه اسلامی میکند، سپس فطرت را به عنوان یکی از راههای شناخت خدا معرفی میکند. از آنجا که تمام انسانها مضطر به این معرفت فطری هستند، برخی از متکلمان مدرسه کوفه از معرفت فطری به «معرفت اضطراری» یاد کردهاند. دکتر برنجکار موقف اعطای این معرفت را عالم ذر میداند؛ براساس آیات و روایات در عالم ذر شناخت خدا به انسان عطا شده است. از جمله ویژگیهایی که در این گفتار برای معرفت فطری شمرده شده است این است که از سنخ شناختهای عقلی و استدلالی نیست، بلکه مربوط به قلب است. ویژگی دیگر معرفت فطری این است که اساس و پایه است؛ براساس برخی روایات، اگر این شناخت فطری نبود، هیچ کس توان شناخت خدا را نداشت. یکی از کارکردهای استدلالهای عقلی وجود خدا و دیگر راههای شناخت خدا این است که به همین معرفت فطری تذکر میدهند.
کلیدواژگان: فطرت، فطرت در فلسفه غرب، فطرت در فلسفه اسلامی، شناخت خدا، معرفت فطری، معرفت اضطراری.